Araçlar; trafik kazası, doğal afet, yangın ve benzeri durumlarda ağır hasarlar alabilir. Bu hasarın boyutu çok büyük olduğunda ise araç perte çıkar. Pert kavramı, tamir edilemeyecek kadar çok hasarı olan veya onarım masrafının çok yüksek olduğu durumlardaki araçlar için kullanılır. Bu olumsuz durumdan en az zararla kurtulmak için kasko önemli bir güvencedir. Çünkü kaskosu olan bir aracın pert olması durumunda sigorta şirketi, aracın değeri kadar tazminat öder. Peki; araba perte nasıl çıkar, perte çıkan araç için ne yapılmalı ve pert olan aracın parasını sigorta ne kadar zamanda öder?
Şimdi, bu soruların cevaplarına birlikte bakalım.
Pert Kaydı İçin Yapılması Gerekenler
Bir kaza veya diğer olaylar sonucunda aracınızın pert seviyesinde bir hasar aldığını düşünüyorsanız, hasarın değerlendirilmesi için sigorta şirketine başvuru yapmalısınız. Bu başvuruyu olaydan sonra en geç 5 gün içinde gerçekleştirmelisiniz.
Bu süreçte sizden çeşitli evraklar talep edilir. Pert başvurusu için gerekli belgeler şu şekildedir:
- Kaza tespit tutanağı
- Araç ruhsat fotokopisi
- Sürücünün ehliyet fotokopisi
- Aracın aldığı hasarları gösteren fotoğraflar
- Alkol raporu
- Kasko ve trafik sigortası poliçesi
- Poliçe primlerinin ödendiğine dair makbuzlar
Araç Nasıl Perte Çıkar?
Aracın pert olması için hasar oranının %60 ve üzerinde olması gerekir. Bu oran, hasarın onarım masrafı ile aracın güncel değeri dikkate alınarak hesaplanır. Onarım masrafı, aracın değerinin %60’ını geçiyorsa araç pert olarak kaydedilir. Sürecin resmiyete taşınması için ise eksper raporu gerekir.
Aracınızın pert kaydı için sigorta şirketine başvurmanızın ardından bir eksper görevlendirilir. Görevlendirilen eksper; aracı, hasarı ve hasara yol açan olayla ilgili detayları inceler. Gerekli durumlarda ek belgeler de talep eder ve nihai rapor hazırlar. Raporun “tam hasarlı (pert)” olarak hazırlanması durumunda araç resmi olarak perte çıkar.
Perte çıkan araçla ilgili işlemler tamamlanınca sigorta şirketi tarafından araç sahibine tazminat ödenir. Maddi zarar karşılanabileceği için “Aracın perte çıkması iyi midir?” sorusu da sıkça sorulur. Aracın perte çıkması için kaza, doğal afet, yangın ve benzeri olumsuz bir olay yaşanmış olması gerekir. Bu da aracın perte çıkmasının iyi olmayan ve istenmeyen bir durum olduğunu gösterir.
Maddi kayıp minimumda olsa bile perte yol açabilecek olaylar son derece risklidir. Yaralanma ve can kaybı gibi risklerin mevcut olduğu da unutulmamalıdır. Ayrıca pert sonrası ödenecek tazminat; poliçe şartlarına göre belirlenir. Ek olarak kasko poliçesinin tam kapsamlı olmaması ve düşük teminatlı olması, alınacak tazminatın da aracın değerinin altında kalmasına neden olabilir.
Araç Pert Değeri Hesaplama
Araç pert değeri, aracın güncel piyasa rayiç bedelinden hurda (sovtaj) değerinin düşülmesiyle hesaplanır. Hesaplama sürecinde sigorta mevzuatları sınırları içerisinde kalmak kaydıyla poliçe şartları da dikkate alınır. Pert değeri hesaplama formülü ise şu şekildedir:
- Pert Bedeli = Rayiç Değer − Hurda Değeri
Örneğin piyasa rayiç bedeli 400.000 TL olan aracınızda kaza veya poliçe kapsamındaki olaylardan birinin gerçekleşmesi sonucunda %80 oranlı 320.000 TL tutarında bir hasar oluştuğunu, sovtaj değerinin de 50.000 TL varsayalım. Bu durumda araç pert değeri hesaplama işlemi şu şekilde olur:
- Rayiç Değer: 400.000 TL
- Sovtaj Değeri: 50.000 TL
- Pert Bedeli: 400.000 – 50.000 = 350.000 TL
Böyle bir durumda kasko poliçeniz kapsamında sigorta şirketi size 350.000 TL tazminat öder. 50.000 TL’lik kısım ise sovtaj firması tarafından size ödenir ve toplamda 400.000 TL’lik ödeme alırsınız. Peki, kaskosu olmayan bir araç pert olursa ne olur?
Kaskosuz Araç Pert Olursa Ne Olur?
Kaskonuz yoksa ve aracınız pert olduysa maddi yük tamamen sizde olur. Pert olan aracın masrafının kim tarafından karşılanacağı ise duruma göre değişir. Örneğin aracınız doğal afet, yangın ve benzeri trafik dışı olaylar sonucunda pert olduysa zararı karşılamak tamamen sizin sorumluluğunuzdadır. Trafik kazalarında ise süreç Zorunlu Trafik Sigortası kapsamında değerlendirilir.
Kaskosu olmayan aracınız trafik kazası sonucu pert olduysa kazada hangi tarafın kusurlu olduğu belirleyici unsurdur. Eğer kusurlu sizseniz karşı tarafın masrafı sizin Zorunlu Trafik Sigortası poliçeniz kapsamında karşılanır. Fakat Zorunlu Trafik Sigortası sizin aracınızı kapsamaz ve kusurlu olduğunuz bir kazada kendi aracınızın tüm masrafı size aittir.
Trafik kazasında karşı tarafın kusurlu olduğu durumlarda ise maddi zarar karşı tarafın poliçesiyle karşılanır. Bu durumdaki sorun, Zorunlu Trafik Sigortası teminatlarının sınırlı olmasıdır. Yani aracınızın değerinin çok daha altında bir tazminat almak durumunda kalabilirsiniz. Masrafınızın tamamen karşılanmasıyla ilgili hukuki süreç başlatabilirsiniz.
Özetle aracınıza kasko yaptırmanız her durumda son derece önemlidir. Özellikle pert durumunda maddi kaybı minimuma indirmek ve zararın karşılanmama riskini ortadan kaldırmak için kasko yaptırmalısınız.
Perte Çıkan Araç Kimde Kalır?
Perte çıkan aracın kimde kalacağına araç sahibi karar verir. Genel uygulama, pert aracın mülkiyetinin sigorta şirketine geçmesi şeklindedir. Fakat perte çıkan aracınızı istiyorsanız bununla ilgili sigorta şirketine başvuru yapabilirsiniz. Başvurunuzun ardından sigorta şirketi, aracınızı size teslim eder.
Perte çıkan aracın kimde kaldığı, ödenecek pert tazminatı tutarını da değiştirir. Aracınızı sigorta şirketine bırakırsanız sovtaj değeri kesintisi yapılmasının önüne geçerek daha yüksek tutarda pert tazminatı alabilirsiniz. Aracı almadığınızda sigorta şirketi, aracı satarak sovtaj değeri kaybını telafi eder. Fakat aracı siz alırsanız sovtaj değerini düşerek tazminat ödemesi yapar.
Pert Olan Aracın Parası Sigorta Tarafından Ne Zaman Ödenir?
Sigorta; pert araca, pert raporunun hazırlanmasının ardından 10 gün içinde ödeme yapar. Bu 10 günlük sürenin başlangıcı kaza günü değil, eksper raporunun düzenlenip sigorta şirketine teslim edildiği tarihtir. Yani olaydan 5 gün sonra rapor hazırlanırsa tazminat ödemesini toplamda 15 gün içinde alırsınız. Ayrıca eksper incelemesi, rapor hazırlanması ve tazminatın ödenmesi toplamda 45 günü geçemez. Yani pert olan aracınızın parası, sigorta tarafından maksimum 45 gün içinde size ödenmiş olur.
MAPFRE Genişletilmiş Kasko Sigortası ile aracınızı pert ve diğer olumsuz durumlara karşı güvence altına alabilir, özenle yürütülen hasar süreçleri sayesinde zararınızı yasal süreler içerisinde tazmin edebilirsiniz. Aracınızla ilgili pert ve diğer olası risklere karşı MAPFRE Sigorta her zaman yanınızda. Aracınızı güvende tutmak için, MAPFRE Sigorta’dan kasko teklifi alabilirsiniz.
MAPFRE Sigorta