Otizmli çocukların eğitimi ve gelişimi söz konusu olduğunda oyun oynamanın ve eğitici etkinlikler yapmanın yeri oldukça önemli. Çünkü otizmli çocuklar oyun sırasında gerçekleştirdikleri eylemler sayesinde gerçek yaşam hakkında fikir sahibi olurlar.
Ev kavramı, otizmli çocuklar için kendilerini en rahat ve güvende hissettikleri yerlerden bir tanesidir. Aynı şekilde ev, eğitim ortamı ve oyun alanı olma özelliği gösterir. Bu nedenle biz de “Otizmli çocuklar ile evde yapılabilecek aktiviteler nelerdir?” sorusunu sizin için yanıtlayacağız. Hadi başlayalım.
Hamburger Oyunu
Oldukça basit, bilinen ve evde oynanabilecek otizm etkinlik örneklerinden biri hamburger oyunudur. Oyun için ihtiyacınız olacak tek malzeme ise bir mat. Halı, battaniye veya bir örtü de olabilir. Çocuğunuzu matın üzerine yatırın ve matın dışarıda kalan kısmıyla çocuğunuzun üzerini kapatın. Buradan bir hamburger benzetmesi yapabilirsiniz. Hamburgerin üzerine ise sos döküyormuş gibi yapın. Attığınız her sos veya üründe çocuğa bir şeyi çizer gibi farklı bir şekilde dokunun.
Çocuk, oyuna alıştıktan sonra ona dokunduğunuz her farklı harekette hamburgere hangi ürünü eklediğinizi tahmin edecek.
Yüzme Oyunu
Ev ortamında oynanacak oyunlardan biri yerde yüzme oyunu olabilir. Çocuğun kaslarının gelişiminde etkili olan bu oyun oldukça basit: Yere 2 veya 3 kat mat sererek hayali bir havuz oluşturun. Ardından çocuktan, yere göbeğinin üstüne yatmasını ve dirseklerini kullanmadan yerde sürünür gibi bacaklarından yardım alarak yüzmesini isteyin. Havuzu boydan boya tamamlayıp havuzdan çıktığında ellerini ve ayaklarını kurulayın.
Oyuncak Kule Yapma
Evde yapılacak etkinliklerden biri olan kule yapma etkinliği, birçok yetişkinin de severek yaptığı etkinliklerdendir. Etkinlik, aynı boyuttaki çeşitli parçaları üst üste koyarak ve devirmemeye çalışarak yapılır. Evinizde dama pulları yoksa bu oyunu domino taşları veya temiz madeni paralar ile de yapabilirsiniz. Bu oyun, çocuğun el ile göz arasındaki koordinasyon yeteneğinin gelişimine katkıda bulunur.
Koklama Etkinliği
Koklama, görme, işitme, tatma, dokunma gibi duyusal yeteneklerin ön planda bulunduğu etkinlikler; çocukların duyusal sistemini olumlu yönde etkiler. Bu açıdan bakıldığında koklama iyi bir etkinliktir.
Küçük ve kullanılmayan kavanozlara kokusu yoğun olan evdeki bazı ürünleri koyun. Yan yana dizdiğiniz kavanozların üzerini bir bez parçası ile kapatın. Bu ürünler; bir miktar sabun, kahve çekirdeği, çeşitli baharatlar, portakal kabukları olabilir. Çocuktan, kavanozdakileri koklayarak içindekinin ne olduğunu tanımlamasını isteyin.
Yaratıcı Tasarımlar Yapma Etkinliği
Otizmli çocuklar farklı dokulardan hoşlanırlar. Bu nedenle onlarla karmaşık görünen renkli etkinlikler yapabilirsiniz. Dergi kupürü, çeşitli boyalar, sim ve renkli pullardan oluşan yaratıcı bir etkinlik yapabilirsiniz. Mesela pet bardaktan renkli ve desenli bir kalemlik yapabilir ya da pullarla çizdiğiniz hayvanların olduğu karton çantalar oluşturabilirsiniz. Bu sayede çocuğunuz daha karmaşık aktiviteler için hazırlıklı olabilir.
Buzlu Boyama Çalışması
Buzlu boyama etkinliği, kulağa nasıl geliyorsa tam olarak öyle diyebiliriz. Az malzeme ile kolayca yapabilirsiniz. İhtiyacınız olacak malzemeler şunlar: Dondurma çubuğu, gıda boyası (Akrilik ya da guaj boya da kullanabilirsiniz.) ve streç film. Yapılışı ise oldukça kolay.
Dilediğiniz buz kalıbına su doldurun ve her bölüme bir miktar boya ilave edip streç film ile üzerini kapatın. Ardından streç filmi biraz delerek dondurma çubuklarını bu bölümlere yerleştirin. Boyalar donmaya hazır! Donma işleminden sonra buzları kâğıdın üzerine uygulayarak yaratıcı çalışmalar yapabilirsiniz.
Bu arada buzlu boyama çalışmasını hava sıcaklıklarının düşük olduğu zamanda yapmanızı pek önermeyiz.
Eşleştirme Oyunu
Otizmli çocuklar nesneleri tanımlama konusunda sorun yaşayabilirler. Bu bakımdan çocukta sınıflandırma ve eşleştirme yeteneğinin gelişmesi için eşleştirme oyunu oldukça eğitici ve eğlencelidir.
İki kağıda aynı kelimeyi yazın ya da aynı cisimleri çizin. Bunun gibi birkaç çift kağıt hazırlayın. Ardından kâğıtları ters çevirin ve oyuna başlayın. Oyundaki amaç ise tek tek kâğıtların ön yüzünü çevirip eşlerini bulmak. Tabii dilerseniz oyunun varyasyonlarını çoğaltabilirsiniz. Mesela iskambil kâğıtları bunun için iyi bir alternatif olabilir.
Aktiviteyi Belirlerken İlgi Alanını Ön Planda Tutun
Oyun seçiminde çocuğun neyi sevip sevmediğini ön planda tutmanız önemli. Yapmayı planladığınız etkinlik, çocuğun hoşlandığı alanlara ve ihtiyaçlarına göre belirlenmeli. Bu sayede çocuk etkinlikten sıkılmaz ve daha verimli zaman geçirmiş olur.
Hem eğlenceli hem eğitici aktiviteler, özellikle otizmli çocukların çevrelerindeki olaylara karşı neden-sonuç ilişkisi kurmasına, karar verme kabiliyeti konusunda gelişim göstermesine katkı sağlar. Üstelik arkadaşlarıyla birlikte uyumlu zaman geçirmeleri için beraber evde yapılabilecek etkinliklerin çeşitliliği ve yoğunluğu oldukça önemlidir.
Eğlenceli günler dileriz 🙂