Pasaport Çeşitleri Nelerdir?

yazar Duygu Gökçek
pasaport çeşitleri

Yurt dışı seyahatleri söz konusu olduğunda ilk akla gelen belge tabii ki pasaporttur. Çünkü pasaport, bir ülkeden diğerine resmi olarak geçiş yapabilmenin temel anahtarıdır. Ancak Türkiye Cumhuriyeti’nde kişilere verilen pasaportlar, farklı türlere ayrılır ve her biri belirli bir amaca ya da yetkiye hizmet eder. 

“Peki, tüm bu pasaport türleri nelerdir ve kimlere verilir?” diyorsanız gelin, pasaport türlerini ve özelliklerini birlikte inceleyelim. 

Pasaport Nedir? 

Pasaport; bir kişinin vatandaşı olduğu ülke tarafından verilen ve o kişinin uluslararası seyahatlerde kimliğini, vatandaşlığını ve seyahat yetkisini belgeleyen resmi bir belgedir. Yani yurt dışına seyahat yapmak isteyen herkes bu seyahatin amacı ne olursa olsun pasaport edinmek durumundadır. Çünkü pasaport sayesinde yabancı bir ülkeye giriş ve çıkış yapmak, vize almak ve gerektiğinde o ülkede yasal ikamet izni almak mümkün hale gelir. 

Pasaport Türleri 

pasaport türleri

Pasaport, yurt dışı çıkışları için bir tür kimlik belgesi özelliği taşır. Ancak pasaport başvurusu yaparken dikkat edilmesi gereken temel konu, hangi pasaport türünü almanız gerektiğidir. Çünkü Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına verilen pasaportlar, kullanım amacı ve kişinin resmi durumu dikkate alınarak 6 farklı türe ayrılır.

O halde şimdi, bu 6 farklı pasaport çeşidini daha yakından tanıyalım. 

Umuma Mahsus (Bordo) Pasaport Kimlere Verilir? 

Bordo pasaport olarak bilinen bu pasaport türü, en yaygın kullanılan pasaport türüdür. Çünkü herhangi bir kamu görevi ya da diplomatik statüye sahip olmayan her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı bordo pasaport alabilir. Bu nedenle diğer pasaport türlerinin şartlarını karşılamayan öğrenciler, çalışanlar, emekliler ve özel sektör çalışanları bu pasaportu kullanır. 

Bordo pasaporta sahip kişilerin vizeye tabii ülkeler için vize alması gerekir. Çünkü bu pasaportun herhangi bir vize ayrıcalığı bulunmaz. Bordo pasaportla sadece vizesiz gidilebilecek ülkelere vize işlemi yapmadan seyahat edilebilir. “Peki, bu ülkeler hangileridir?” diyorsanız vizesiz gidebileceğiniz popüler rotaları keşfetmek için “Bir Uçak Kadar Yakın: Vizesiz Gidilebilecek Ülkeler” yazımızı okuyabilirsiniz. 

Ayrıca 25 yaş altı öğrenciler, bordo pasaportu harç bedeli ödemeden alabildikleri için bu pasaport çeşidi “öğrenci pasaportu” ya da “harçsız pasaport” olarak da bilinir.

Hususi Damgalı (Yeşil) Pasaport Kimlere Verilir? 

Yeşil pasaport olarak da bilinen hususi damgalı pasaport, devlet memurları ve belirli kamu görevlilerine, ayrıca bu kişilerin eş ve çocuklarına verilen bir pasaport türüdür. Bunun yanı sıra yurt dışı ile ticaret yapan bazı iş insanları ve 15 yıl ve üzeri mesleki kıdemi bulunan avukatlar da yeşil pasaport alabilir. Ancak ticaret yapanların ihracat sınırına dikkat etmesi gerekir. Çünkü yeşil pasaport her ihracat yapana değil, sadece son 3 takvim yılı itibarıyla toplam ihracatı 1.5 milyon dolar üzerinde olan ihracatçılara verilir. 

Yeşil pasaportun özelliği ise pek çok ülkeye vizesiz giriş imkanı sağlamasıdır. Bordo pasaportun vizeye tabi olduğu Schengen ülkelerine yeşil pasaport ile vizesiz seyahat edilebilir. 

Hizmet Damgalı (Gri) Pasaport Kimlere Verilir? 

Gri pasaport yani hizmet damgalı pasaport, kamu kurumlarında çalışan ve görev nedeniyle yurt dışına çıkacak kişilere verilir. Örneğin kamu kurumlarında proje bazlı olarak görevlendirilen personel ya da devlet tarafından görevlendirilmiş sivil katılımcılar gri pasaport alabilir. 

Yurt dışında görev amacıyla alınabilen gri pasaport da tıpkı yeşil pasaport gibi birçok ülkeye vizesiz giriş imkanı sağlar. Ancak yeşil pasaporttan farklı olarak bu pasaport türü sadece görev süresince geçerlidir.

Diplomatik (Siyah) Pasaport Kimlere Verilir? 

Pasaport türleri arasında en ayrıcalıklı seçeneklerden biri olan siyah pasaport; diplomatlara, üst düzey devlet görevlilerine ve TBMM üyelerine verilir. Cumhurbaşkanı, bakanlar, milletvekilleri gibi üst kademe yönetici pozisyonlarında bulunan kişiler bu pasaportu kullanabilir. 

Dışişleri Bakanlığı tarafından verilen siyah pasaport sahipleri, diğer pasaport türlerine kıyasla daha fazla ülkeye vizesiz seyahat edebilir.

Geçici (Pembe) Pasaport Kimlere Verilir? 

Bu pasaport türü yurt dışında pasaportunu kaybeden ya da pasaportunun süresi dolmuş olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına, yurda dönüş sağlamak amacıyla konsolosluklar tarafından verilir. Adından da anlaşıldığı gibi bu pasaport sadece kısa süreli bir geçerliliğe sahiptir. Pembe pasaport alındıktan 1 ay sonra geçerliliğini yitirir.

Yabancılara Mahsus Pasaport Kimlere Verilir? 

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayan ancak Türkiye’de ikamet eden yabancılara verilen bir pasaport türüdür. Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından verilen bu pasaport, kişinin Türkiye’den çıkış yapabilmesini veya tekrar ülkeye girişini sağlayan resmi bir belgedir. 

Pasaport Nasıl Çıkarılır? 

pasaport nasıl alınır

Pasaport türlerinde de belirttiğimiz gibi siyah pasaport Dışişleri Bakanlığı, pembe pasaport yurt dışındaki Türk konsoloslukları, yabancılara mahsus pasaport ise Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenir. Ancak bordo, yeşil ve gri pasaportlar için başvuru süreci İçişleri Bakanlığına bağlı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü üzerinden yürütülür.

Bu üç pasaporttan birini almanız gerekiyorsa başvuru sürecine başlamak için ilk olarak Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü randevusu oluşturmalısınız. Ardından pasaport türüne göre gerekli belgeleri hazırlayıp harç ve defter bedelini ödemeniz gerekir. Randevu günü geldiğinde ise ilçe nüfus müdürlüğüne giderek başvurunuzu tamamlayabilir ve işlemlerin ardından pasaportunuzun size ulaştırılmasını bekleyebilirsiniz.

“Pasaport başvuru süresince hangi belgeler gerekiyor?” veya “Nasıl randevu alınır?” soruları hakkında detaylı cevaplar için “Pasaport İçin Gerekli Evraklar Nelerdir? Pasaport Nasıl Çıkarılır?” yazımızı okuyarak pasaport başvuru süreci ile ilgili tüm adımları keşfedebilirsiniz. 

Unutmayın ki pasaport türleri ve kimlere verildikleri konusunu bilmek, seyahat planları yaparken ya da resmi işlem başlatırken doğru başvuruda bulunmanızı kolaylaştırır. Size uygun olan pasaport türünü belirleyip gereken belgeleri hazırlayarak işlemlerinizi sorunsuz yürütebilir ve yurt dışı seyahat planlarınızı hayata geçirebilirsiniz. 

Ancak bu planı yaparken olası riskleri de göz önünde bulundurup kendinizi ve sevdiğiniz kişileri güvence altına almayı unutmayın. Bunun için MAPFRE Sigorta ile seyahat sağlık sigortası yaptırarak seyahatte yaşayabileceğiniz olası riskleri, poliçe limitleri ve teminatları dahilinde garanti altına alabilirsiniz. İhtiyaç ve taleplerinize uygun seyahat sağlık sigortası poliçesini oluşturmak için seyahat sağlık sigortası teklif sayfamızı ziyaret edebilirsiniz. 

MAPFRE Sigorta

Benzer Yazılar