Araçlarda bulunan vitesi temel olarak motorun gücünü tekerleklere aktaran ve aracın hızının artmasını veya azalmasını sağlayan sistem olarak tanımlamak mümkün. Bu sistemin ise düz, diğer adıyla manuel ve otomatik olarak iki temel çeşidi bulunur. Otomatik vitese sahip araçlarda da vites, tam veya yarı otomatik olabilir. Buna göre yarı otomatik vites için otomatik vitesin farklı bir versiyonu diyebiliriz.
“Peki, yarı otomatik vitese sahip araçlar nasıl kullanılır?” ve “Yarı otomatik vitesin diğer vites çeşitlerinden farkı nedir?” diyorsanız gelin, yarı otomatik vitesin tüm detaylarını birlikte keşfedelim.
Yarı Otomatik Vites Nedir?
Yarı otomatik vites hem manuel hem de tam otomatik vitesin özelliklerini taşıyan bir vites türüdür. Yarı otomatik vitesli araçlarda debriyaj bulunmaz. Manuel vitesli araçlardan farklı olarak bu araçlarda vites kontrolü debriyaja basılmadan sağlanabilir. Bu da sürüşü daha konforlu ve pratik hale getirir. Ancak diğer bir açıdan da yarı otomatik viteste tıpkı düz vitesli araçlarda olduğu gibi vites kutusu bulunur.
Yarı Otomatik Vites ile Tam Otomatik Vites Arasındaki Fark Nedir?
Otomatik vites denildiğinde genellikle tek bir sistem düşünülse de yukarıda da belirttiğimiz gibi otomatik vitesin iki çeşidi bulunur. Bu iki vitesin ortak özelliği ise araçta debriyaj bulunmamasıdır. Araçta debriyaj olmaması, tam otomatik vitese sahip araçlarda da yer alan bir özellik olduğundan yarı otomatik vitesin özelliklerini daha detaylı keşfetmek için otomatik vites kategorisinde yer alan bu iki vites çeşidinin farklarına göz atmakta fayda var.
Bu iki vites çeşidi arasındaki temel fark, kavramadır. Yarı otomatik viteste tek kavrama ve çift kavrama seçenekleri bulunur. Tek kavramalı yarı otomatik viteslerde vites geçişi, tıpkı düz vitesli araçlardaki gibi hissedilir. Çift kavramalı yarı otomatik viteslerde ise geçiş daha hızlı ve akıcı bir şekilde gerçekleşir.
Tam otomatik vitesli araçlarda her zaman daha yumuşak ve kesintisiz vites geçişi sağlanır. Çünkü tam otomatik viteslerde tüm süreç hidrolik veya elektronik sistemlerle tamamen otomatik olarak gerçekleştirilir. Bunun avantajı ise yokuş kaldırma fonksiyonunun otomatik olarak ayarlanmasıdır. Bu nedenle tam otomatik araçların yokuş ve rampalarda kayma yapması daha zordur. Eğer yarı otomatik vitese sahip bir araçta yokuş kalkış desteği yoksa araçta kayma meydana gelebilir.
Kısacası yarı otomatik ve tam otomatik vites birbirine benzese de aslında vites geçişlerindeki hassasiyet ve yokuşlarda araç performansı gibi sürüş esnasında karşımıza çıkan detaylarda farklılıklar bulunur. Ancak tam otomatik viteste sürücü kontrolünden bağımsız olarak vites geçişleri, araçta otomatik olarak gerçekleştirilir. Yarı otomatikte ise sürücü, hava ve yol şartlarına göre istediği zaman manuel vites moduna geçerek kontrollü sürüş sağlayabilir.
Yarı Otomatik Vites Nasıl Kullanılır?
Yarı otomatik vites kutusu, yapısal açıdan düz vites sistemine benzer. Ancak farklı olarak yarı otomatik viteste debriyaj pedalı bulunmaz. Bu farklılık ise sürücüler açısından kullanım kolaylığı sağlar.
Yarı otomatik vites modları, tabii ki araç marka ve modeline göre değişebilse de temel olarak bu vites çeşidinde park (P), boş (N), geri (R), sürüş (D) ve manuel (M) olmak üzere 5 mod bulunur. Vitesi “D” yani sürüş moduna getirdiğinizde aracın geçişleri kendisinin gerçekleştirdiği sürüş yapılabilir. Manuel moduna geçildiğinde ise tıpkı düz vitesli araçlarda olduğu gibi vites geçişlerinde sürücü tam kontrol sahibi olabilir. Manuel modda vites artırmak için vites kolunun ileri (“+”) itilmesi ve düşürmek için geri (“-“) çekilmesi gerekir.
Yarı Otomatik Vitesin Avantajları Nelerdir?
Düz ve otomatik sistemin imkanlarını bir sistemde buluşturan yarı otomatik sistemin hem sürücü konforu hem de yakıt tasarrufu açısından avantajları bulunur. Yarı otomatik vitesin sürücülere sağladığı tüm bu avantajları ise şu şekilde sıralamak mümkün:
- Debriyaj pedalı olmadığı için özellikle dur-kalk trafiğinde sürücüyü yormaz.
- Manuel vites sistemine yakın çalışma mantığı sayesinde tam otomatik viteslere göre genellikle daha az yakıt tüketimi sağlar.
- Sürücü istediğinde manuel mod ile daha aktif bir sürüş deneyimi yaşayabilir.
- Otomatik sürüş modu sayesinde yoğun şehir trafiğinde konforlu sürüş sağlar.
- Genellikle tam otomatik sistemlere göre daha ekonomik fiyatlandırma ve düşük yakıt gideri sunar.
Yarı Otomatik Vitesli Araba Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yarı otomatik vites sistemine sahip bir araçta güvenli ve konforlu bir sürüş sağlamak için dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar bulunur. Bu unsurları ise şu şekilde sıralayabiliriz:
- Manuel modda vites geçişlerini motor devrine dikkat ederek yapın. Çünkü yüksek devirde vites değiştirirseniz yakıt tüketimi artabilir.
- Trafik ışıklarında veya uzun bekleyişlerde aracı “N” moduna alarak sistem üzerindeki baskıyı azaltabilirsiniz.
- Yokuş kalkış desteği olmayan yarı otomatik sistemlerde yokuşta kayma yaşanabilir. Bunu engellemek için kalkış anında fren pedalına basılı tutmanız gerekir.
- Hareket halindeyken vites kolu “P” moduna getirilmemelidir. Bu durum, debriyajın kilitlenmesine ve dişlilerin zarar görmesine neden olabilir.
Tüm bu unsurlara dikkat ederek yarı otomatik vitese sahip bir araçta güvenli ve konforlu sürüş sağlayabilirsiniz. Ancak tabii ki siz dikkat etseniz bile trafikte her zaman risklerle karşılaşmak mümkün. Bu nedenle sadece sürüş güvenliğinizin yanı sıra trafikte karşılaşabileceğiniz olumsuz durumlara karşı önlem almanızda fayda var. “Peki, nasıl önlem alacağım?” diyorsanız MAPFRE Sigorta her zaman yanınızda.
MAPFRE Sigorta’dan Kasko Sigortası yaptırarak aracınızı olası risklere karşı güvence altına alabilirsiniz. İhtiyaç ve taleplerinize uygun kasko sigorta poliçesini hemen oluşturmak için de Kasko Sigorta teklifi sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
MAPFRE Sigorta